Project-MER-screening: wanneer is het nodig en wat houdt het in?

Laten we even in de wereld duiken van de project-MER-screening, een belangrijk onderdeel bij grotere bouwprojecten. Maar ook kleinere projecten kunnen hiermee te maken krijgen. Wanneer is deze screening verplicht? En wat wordt er precies onderzocht?

Wat is een project-MER-screening?

Een MER staat voor "MilieuEffectenRapport". In een project-MER-screening wordt beoordeeld of jouw bouwproject mogelijk significante negatieve milieueffecten kan veroorzaken en het bijgevolg nodig is om een volwaardig MER-rapport op te maken. Er wordt daarbij gekeken naar:

• de aard en omvang van het project (denk aan locatie, aantal woningen, vloeroppervlakte, verkeer, noodzaak tot bemaling, enz.)
• de gevoeligheid van de omgeving (bv. nabij natuurgebied of kwetsbare woonomgeving)
• de mogelijke impact op mobiliteit, bodem, water, lucht, geluid, erfgoed, biodiversiteit, veiligheid, gezondheid en cumulatieve effecten met andere projecten

Een belangrijk onderdeel dat steeds moet ingevuld worden in de project-MER-screening is de berekening van de impactscore voor stikstof. Deze score geeft aan hoeveel invloed jouw project heeft op de stikstofdepositie in omliggende natuurgebieden (in het kader van de Europese Habitatrichtlijn). Hierbij wordt rekening gehouden met stikstofuitstoot door o.a. verkeer, vaste toestellen met stikstofuitstoot (bv. een stookinstallatie), mobiele toestellen met stikstofuitstoot (bv. werfkraan en of generator) of de aanwezigheid van dieren (landbouw) en de impact daarvan op kwetsbare natuur. Er wordt hierbij een onderscheid gemaakt tussen impact van de werffase en de impact van de definitieve toestand.

Indien uit de berekening blijkt dat jouw project zorgt voor een toename van meer dan 1% (industrie en niet-landbouwprojecten) of meer dan 0,025% (landbouw en mestverwerking) stikstofdepositie in een kwetsbaar natuurgebied (SBZ-H), is een passende beoordeling verplicht. Dit is een diepgaandere studie waarin de effecten op de natuur nog specifieker worden onderzocht.

Als uit de screening blijkt dat de milieueffecten beperkt blijven, hoef je geen volledig MER-rapport laten opmaken.

Wanneer is een project-MER of project-MER-screening verplicht?

Of je een screening moet doen, hangt af van de categorie waarin je project valt volgens het MER-besluit. Projectontwikkeling kan zowel onder Bijlage II als Bijlage III vallen. 

Wanneer je project meer dan 1.000 woongelegenheden, 5.000 m² bruto vloeroppervlakte handelsruimte of verkeerspieken geeft van meer dan 1.000 personenauto-equivalenten per uur, valt je project onder Bijlage II van het MER-besluit.

Dan moet je ofwel:

• een ontheffing van de verplichting tot het opmaken van een project-MER aanvragen, of
• een volledig project-MER opmaken

Indien je project onder de ondergrenzen van Bijlage III valt, dan volstaat een project-MER-screening

Belangrijk om te weten: Bijlage III heeft geen ondergrens. Dat betekent dat zelfs een project met 2 woningen al aanleiding kan geven tot een screening, zeker in gevoelige gebieden. We raden aan om contact op te nemen met de gemeente om af te toetsen of zij een project-MER-screening verwachten.

Ook wanneer je project een bemaling tijdens de werffase omvat, is een project-MER screening van toepassing en dient deze toegevoegd worden aan de vergunningsaanvraag.

Slimme tip voor ontwikkelaars

Zorg dat je alle andere relevante studies (bv. mobiliteit, luchtkwaliteit, bodem, geluid, bemaling…) aanlevert vóór de opmaak van de screening. Zo kan de deskundige meteen alle mogelijke milieueffecten in kaart brengen en voorkom je vertragingen in het dossier.

Lees ook:

• Mobiliteitsstudie of mobiliteitstoets: wanneer is het verplicht?
• Natuurtoetsen bij vergunningsaanvraag: welke heb je nodig?
• Milieuwetgeving, bemaling, grondwater en hemelwater: welke studies heb je nodig?
• Projectontwikkeling & sloop, archeologie en erfgoed
• Duurzaam ondernemen onder de loep
• Wat na de vergunning? Tips voor projectontwikkelaars.